جبران کننده (زنجیر جبران و سیم بکسل جبران) :
در آسانسور های بلند مرتبه که ارتفاع حرکت آنها بیش از 30 متر است، برای جبران وزن بکسل های در حین حرکت همراه کابین و یا وزنه تعادل و کاهش خطر سر خوردگی سیم بکسل ها روی سطح شیار قلکه ی کششی از جبران کننده استفاده میشود.
سیم بکسل یا زنجیر به قسمت تحتانی کابین و وزنه تعادل متصل می گردد.
در آسانسورهای کم ارتفاع و سرعت متوسط اغلب از نوع زنجیر جبران استفاده میشود.
لازم به تذکر است که در آسانسور هایی که از تسمه های مسلح فولادی روکش شده با پلی اورتان برای انتقال حرکت استفاده میشود، بدلیل وزن کم این نوع سیم بکسلها نیازی به کار گیری زنجیر جبران یا بکسل جبران نیست.
در فاصله ی افقی از مرکز ثقل وزنه تعادل تا محل اتصال زنجیر جبران به زیر کابین، زنجیر باید دارای خم مناسبی باشد(خم طبیعی) .
در آسانسور های پر سرعت مطلقا از سیم بکسل جبران استفاده میگردد.برای هدایت سیم بکسل جبران و جلوگیری از نوسان آن، که از سرعت 2.5m/s بکار گرفته میشود، از فلکه هرزگرد داخل چاهک استفاده میشود و در آسانسورهای با سرعت بیش از 4 متر بر ثانیه برای جلوگیری از ضربات سیم بکسل های جبرانت به کابین بهنگام توقف و یا حرکت آن از سیستم های ضد پیچش استفاده میشود.
سیم بکسل های جبران پس از نصب سیم بکسل های تعلیق و در زمان راه اندازی آسانسور نصب می گردند این سیم بکسل ها در قرقره های جداگانه به محل کار حمل و منتقل می شوند.
قبل از شروع به نصب ،نوع سیم بکسل جبران را با توجه به مشخصات فنی آن که با طرح باید مطابقت داشته باشد کنترل کنید.
در صورتی که نوع و قطر آن صحیح باشد ،قرقره های سیم بکسل را روی خرپا در مقابل درب ورودی اولین توقف قرار دهید . در صورتی که چاهک بگونه ای باشد که برای دسترسی به داخل آن درب پیشبینی شده باشد بجای استقرار قرقره سیم بکسل جبران در اولین توقف،آن را کنار درب ورودی به چاهک قرار دهید.
سر آزاد هر یک از سیم بکسل های جبران همانند سیم بکسل تعلیق آسانسور دارای سر بکسلی است که از یک طرف به زیر یوک پایین و از سوی دیگر به زیر قاب وزنه تعادل در روی صفحه های اتصال بسته شده و محکم می شوند.
صفحه آسانسور کنی را هم ببینید.
کابین را به پایین ترین طبقه هدایت کنید و سپس سیم بکسل جبران (یا زنجیرجبران) را به صفحه ی اتصال توسط سر بکسل بسته و محکم کنید.
کابین را با سرعت به بالای چاه هدایت کنید . سیم بکسل جبران را از روی قرقره یا کلاف باز کنید و اجازه ندهید که سیم بکسل جبران اضافی باعث سر خوردن سیم بکسل های تعلیق شود. دقت کنید که سیم بکسل جبرانی به صورت هموار و یک دست بسته شوند.
نصب زنجیر جبران:
زنجیر جبران همانند سیم بکسل جبران هنگامی که کابین آسانسور آمادگی حرکت را داشته باشد نصب می گردد. بعنوان یک قاعده ی کلی یک یا دو زنجیر برای این منظور استفاده میشود.
جهت کاهش صدا ، از روش عبور دادن طناب از بین حلقه های اتصالات زنجیر جبران یا در کنار آن که با بست های خاص به حلقه های زنجیر متصل می شود ، استفاده میگردد. در بعضی از موارد برای کاهش صدا ، زنجیر را از داخل پوشش های پارچه ای لوله ای شکل یا از شیلنگ عبور میدهند .امروزه زنجیرهای با روکش لاستیکی به صورت آماده در بازار توسط شرکت های تولیدی عرضه می شوند.
زنجیر جبران در داخل بشکه به محل پروژه حمل شده و به داخل چاهک منتقل می شود.
پایه نگهدارنده ی زنجیر جبران که عموما از نبشی فلزی است به یوک زیرین کابین (طبق طرح کارخانه) متصل میشود.
محل این نگهدارنده بر حسب موقعیت و محل های اتصال زنجیر جبران از نوع اتصال پیج و مهره ای (u) شکل و قلاب (S) شکل انتخاب میشود.
سمت دیگر زنجیر جبران (پای زنجیر جبران)توسط بسط پیچ و مهره به داخل چشمه ی زنجیر شده به وزنه تعادل متصل میشود.
قابل توجه اینکه در سرعت بیشتر از 1.6 m/s برای مهار زنجیرجبران و جلوگیری از نوسان آن در حین حرکت ،از حلقه ی راهنما در دو سمت وزنه ی تعادل و کابین در چاهک استفاده میشود . محل و موقعیت این راهنما ها و ارتفاع پایه ی آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. این حلقه ها در سرعت 3 متر بر ثانیه روبروی یکدیگر قرار گرفته و حلقه راهنمای سمت وزنه تعادل دقیقا باید در امتداد دو ریل وزنه تعادل باشد.
روش نصب زنجیرجبران:
-کابین را به بالای چاه ببرید . اولین قطعه از اتصال زنجیر را توسط پیج و مهره به وزنه تعادل محکم کنید. اشپیل قفل کننده را در داخل پیچ نصب کنید.
-با سرعت کم کابین را پایین بیاورید .زنجیر یا زنجیرها را از بشکه (ظرف)خارج کنید.مطمئن باشید که در این حین زنجیر پیچ و تاب نخورد . در صورتی که پیج و تابی ایجاد شود آنرا اصلاح کنید حتی اگر لازم باشد برای صاف کردن آن ، وزنه تعادل را به پائین بیاورید و آنرا باز کنید و مجددا ببندید و مراحل را عینا تکرار کنید.
-هنگامی که وزنه تعادل را در بالا و کابین به سمت پایین منتقل شد و مستقر گردید ، بقیه ی زنجیر را از بشکه خارج کنید.
-در محل اتصال زنجیر جبران به زیر کابین ابتدا آنرا به اتصال (S) متصل کنید. دلیل استفاده از این اتصال جهت امکان شل و آزاد شدن زنجیر در صورت درگیری با ضربه گیر کابین یا وزنه تعادل و جلوگیری از صدمه به تجهیزات است.اتصال (S) در مجاورت و نزدیکی وزنه تعادل قرار میگیرد . در صورتی که سر آزاد زنجیرجبران را به قلاب دوم ،قلاب(u) وصل می کنید این اتصال باید در فاصله ای از اتصال ابتدایی قرار بگیرد که ضمن اینکه در مرکز ثقل کابین باشد خیز حلقه ی زنجیر در فاصله ی افقی در زیر کابین از کف چاه بیش از 15 سانتی متر نگردد.
– کابین را بالا و پایین برده و عملکرد زنجیر را کنترل نمایید .