تاریخچه آسانسور پنوماتیک
در سال 1989، تاریخی که جان جانسون و هنریکا جانسون بالابر پنوماتیک چکشی را اختراع کردند و آن را با شماره پتنت 4986370 ثبت کردند، تاریخچه آسانسور پنوماتیک یا آسانسور خلاء آغاز میشود. این اختراع ورود تکنولوژی بالابر پنوماتیک به صنعت آسانسور را به همراه داشت و با گذر زمان، استفاده از این اختراع در اشکال مختلف آسانسورها آغاز شد. در سالهای 2000 تا 2002، ساخت آسانسورهای بادی یا آسانسورهای پنوماتیک (که به آنها آسانسور تایر یا آسانسور خلاء نیز گفته میشود) به شکل جدیتری پیش رفت و ویژگیهای آسانسورهای بادی بهبود یافت. این فناوری پنوماتیک و خلاء به سرعت در بازار آسانسورها جایگاه خود را پیدا کرد.
نحوه کار آسانسور پنوماتیک
آسانسور پنوماتیک یا آسانسور خلاء بر اساس اصول فشار هوا برای حرکت بین طبقات کار میکند. فرایند کار آسانسور پنوماتیک به شکل زیر است:
کابین آسانسور: آسانسور پنوماتیک شامل یک لوله عمودی است که در طول آن یک کابین قرار دارد. کابین معمولاً از شیشه و فلز تشکیل شده است که با فشار هوا توانایی حرکت را پیدا میکند که در ادامه به آن میپردازیم.
فشار هوا: در بالای لوله، یک موتور و یک کمپرسور هوا قرار دارد که برای ایجاد فشار هوا استفاده میشود. کمپرسور هوا هوای محیط را فشرده کرده و به داخل لوله ارسال میکند.
سیستم کنترل: آسانسور پنوماتیک دارای یک سیستم کنترل است که کاربردهای مختلفی دارد. این سیستم کنترل معمولاً شامل سوئیچها و تابلوفرمان است که توسط اپراتور آسانسور یا سیستم خودکار کنترل میشود که باتوجه به تکنولوژی های روز به صورت خودکار و اتوماتیک کنترل میشود.
درباره آسانسور آتش نشانی اطلاعاتی بیشتر به دست بیارید
حرکت به بالا: زمانی که فشار هوا در بالای لوله افزایش مییابد، هوا از طریق یک سوئیچ کنترل شده به داخل لوله و سپس در سراسر لوله پخش میشود. این فشار هوا باعث میشود که کابین به سمت بالا حرکت کند. تمام فشار هوا در بالای لوله به کابین منتقل میشود و باعث جابجایی آن به طبقات بالاتر میشود.در واقع با افزایش اختلاف فشار هوای بالا و پایین کابین، کابین آسانسور پنوماتیک به سمت پایین حرکت میکند.
حرکت به پایین: برای حرکت کابین به پایین، فشار هوا درون لوله کاهش مییابد. با کاهش فشار هوا، فشار هوا بالای کابین از فشار هوای پایین تر در زیر آن کمتر میشود و این باعث میشود که کابین به طبقات پایینتر حرکت کند در واقع با کاهش اختلاف فشار هوای بالا و پایین کابین، کابین آسانسور پنوماتیک به سمت پایین حرکت میکند.
تنظیم سرعت: سرعت حرکت آسانسور پنوماتیک توسط سیستم کنترل تنظیم میشود. این سیستم کنترل میزان فشار هوا را تنظیم میکند تا سرعت حرکت کابین را کنترل کند. از آنجایی که کابین آسانسور در این پنوماتیک کاملا معلق است تنظیم اختلاف فشار هوا در این آسانسورها بسیار مهم و ضروری است.
آسانسور پنوماتیک با استفاده از اصول فیزیکی فشار هوا، حرکت را بین طبقات فراهم میکند و به عنوان یک راه حل مناسب برای ساختمانهای کوچک و فضاهای محدود مورد استفاده قرار میگیرد.
قیمت آسانسور پنوماتیک
قیمت این نوع از آسانسورها بر اساس موارد مختلفی سنجیده میشوند مثلا تعداد نفرات یا ظرفیت آسانسور ، ابعاد آسانسور پنوماتیک ، نوع وسایل و لوازم استفاده شده در این آسانسورها ، نوع کابین آسانسور و مواردی دیگر.
البته ذکر این نکته ضروری است که این نوع از آسانسورها به دلیل خاص بودن آن ها و استفاده از خلا در آن ها و همچنین حساس بودن آن ها جزو آسانسورهای ارزان نمیباشند و حدود قیمت آسانسور پنوماتیک برای یک ساختمان و پروژه معمولی بین 300 تا 600 میلیون میباشد که همانطور که میدانید با توجه به نوسانات بازار این قیمت تغییر میکند.
برای اطلاعات بیشتر درباره هزینه انواع آسانسور میتوانید صفحه قیمت آسانسور را مشاهده کنید.
مزایا آسانسور پنوماتیک:
- نصب آسان
- فضای مورد نیاز کم
- مصرف انرژی کم
- هزینههای اجرایی کمتر
- قابلیت تعمیر و نگهداری آسان
- عدم نیاز به شافت یا مکانیسم پیچیده برقی
- ظاهری زیبا
معایب آسانسور پنوماتیک:
- سرعت محدود در حرکت بین طبقات
- ظاهری مشخص و شفاف که ممکن است با دکوراسیون برخی از ساختمان ها متناسب نباشد البته این مورد گاهی میتواند به زیبایی فضای دکوراسیون هم کمک کند
- محدودیت در حمل بارهای سنگین
- عدم امکان استفاده در ساختمانهای با ترافیک بالا
- وابستگی به فشار هوا و امکان وقفه در عملکرد آسانسور در صورت بروز مشکل در سیستم
موتور آسانسور پنوماتیک
آسانسور پنوماتیک از موتوری برای ایجاد جریان هوا و حرکت کابین استفاده نمیکند و در آن موتور گیرلسی یا گیربکسی استفاده نمیشود. به جای موتور، از یک واحد فشار هوا استفاده میشود که به طور معمول در سرپناه آسانسور یا در فضایی جداگانه نصب میشود. این واحد فشار هوا هوا را به طور مداوم فشرده میکند و به لوله وکیوم شده منتقل میکند و سبب حرکت کابین میشود.
واحد فشار هوا را میتوان به عنوان یک نوع موتور در سیستم آسانسور پنوماتیک در نظر گرفت. این واحد فشار هوا ممکن است از موتور الکتریکی برای فشرده سازی هوا استفاده کند. اما باید توجه داشت که عملکرد آسانسور پنوماتیک به صورت اصلی بر اثر فشار هوا است و نه به واسطه موتور.
چاه آسانسور پنوماتیک
ساختار چاه آسانسور پنوماتیک کاملاً متفاوت از سیستم چاه آسانسور هیدرولیک است. در این نوع چاه، از یک سیلندر بیرونی به عنوان بخش اصلی استفاده میشود. این سیلندر معمولاً به شکل یک استوانه شفاف طراحی و ساخته میشود و با استفاده از یک ساختار آلومینیومی مهار میشود. جالب است بدانید که قطعات دایرهای وار این سیلندر از جنس ورقههای پلی کربنات ساخته میشوند.
علاوه بر این، در ساختار چاه آسانسور پنوماتیک، سقف چاه از جنس فولاد ساخته میشود و دارای یک دریچه خاص برای کانال مکش هوا است. این دریچه به منظور فراهم کردن جریان هوای مناسب درون چاه قرار میگیرد. کابین آسانسور در شرایط خلاء روی ریلهای راهنما قرار میگیرد و حرکت میکند. این ریلها جزئی از ساختار فلزی و حمایتی چاه هستند و به همین دلیل نیازی به قطعاتی همچون براکت ریل آسانسور ندارد.
چاه آسانسور پنوماتیک به طور کلی به بخشهای متفاوتی تقسیم میشود که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. بخش زرد محل اتصال سیستم مکش هوا را نشان میدهد، بخش قرمز کابین و منطقهی فشار اتمسفر را نمایش میدهد و بخش سبز بالای کابین و فشار کم را نشان میدهد. این تقسیم بخشها باعث بهبود عملکرد و کارایی آسانسور پنوماتیک میشود.
درباره بازرسی آسانسور صنعتی بیشتر بدانید.
آیا میتوان از آسانسورهای پنوماتیک در مکان های صنعتی استفاده کرد؟
در محیطهای صنعتی که امکان انفجار، آتش سوزی و حضور گرد و غبار وجود دارد، استفاده از آسانسورهای پنوماتیک مناسب نیست. زیرا آسانسورهای پنوماتیک از مکانیزم هوا برای حرکت کابین استفاده میکنند و قابلیت ایجاد ایست و شرایط آتشسوزی و انفجار را ندارند.
در محیطهای صنعتی که خطر آتشسوزی و انفجار وجود دارد، نیاز به سیستمهای آسانسوری با استانداردهای خاص و مناسب برای ایمنی و حفاظت محیطی است. در اینگونه موارد، معمولاً آسانسورهای صنعتی ضدانفجار و مقاوم در برابر آتش سوزی و استانداردهای مربوطه مانند ATEX و NEC در نظر گرفته میشوند. این آسانسورها دارای سیستمهای خاصی هستند که از جمله ویژگیهای آنها میتوان به استفاده از موتورهای ضدانفجار، سیستمهای حفاظت از ورود گرد و غبار، سیستمهای خنککننده و غیره اشاره کرد.
آیا آسانسور پنوماتیک برای حرکت نیاز به موتور دارد؟
آسانسور پنوماتیک برای حرکت کابین از قوانین فشار و خلاء استفاده میکند و نیازی به موتور ندارد. جریان هوا درون سیلندر باعث حرکت کابین آسانسور میشود و به طور کلی با هوا کار میکند.
آیا آسانسور پنوماتیک قابل استفاده در ساختمانهای بلند است؟
آسانسور پنوماتیک بیشتر برای ساختمانهای کوچک و متوسط با تعداد طبقات محدود مناسب است. برای ساختمانهای بلندتر، ممکن است نیاز به استفاده از سیستم آسانسورهای کششی باشد.
آیا آسانسور پنوماتیک صدا دارد؟
یکی از مزایای آسانسور پنوماتیک کم بودن صدا است. این آسانسورها عموماً بسیار ساکت هستند و در حین حرکت تقریباً صدا ایجاد نمیکنند.
آیا آسانسور پنوماتیک قابل استفاده برای افراد با معلولیت است؟
بله، آسانسور پنوماتیک از طریق سنسورهای ایمنی و کنترل مناسب میتواند برای افراد با معلولیت قابل استفاده باشد. با توجه به نیازهای ویژه، طراحی آسانسور میتواند برای دسترسی راحت افراد با معلولیت به طبقات مختلف ساختمان انجام شود.
آیا آسانسور پنوماتیک مقرون به صرفه است؟
آسانسور پنوماتیک معمولاً هزینههای نصب، نگهداری و عملیاتی کمتری نسبت به آسانسور هیدرولیک دارد. از طرفی، مصرف انرژی آن نیز کمتر است. بنابراین، میتوان آن را یک راه حل مقرون به صرفه در برخی از ساختمانها در نظر گرفت.